Het CvTE stelt regels op voor de afname van de centrale examens bij studenten die ondersteuning nodig hebben. Bekijk de actuele versie van de regeling op overheid.nl. Voor extra toelichting zie de publicatie van de regeling in de Staatscourant.
Deskundigenverklaring
Soms is een aanpassing alleen mogelijk met een deskundigenverklaring. Een deskundigenverklaring is niet nodig:
- Wanneer een student een visuele of auditieve beperking heeft;
- Wanneer een student een motorische beperking of een chronische somatische ziekte heeft;
- Wanneer de aanpassingen niet raken aan de voorgeschreven manier van afnemen, vorm of inhoud van het examen.
In alle andere gevallen is wel een deskundigenverklaring nodig om een aanpassing toe te kunnen staan.
Passend examineren
Er zijn drie soorten aanpassingen mogelijk bij de centrale examens in het mbo:
- Aangepaste examens;
- Aanpassingen in de voorgeschreven manier van afnemen;
- Aanpassingen in de examenomgeving.
Voor meer informatie over aanpassingen bij de centrale examens mbo, zie de Brochure Passend examineren in het mbo.
1. Aangepaste examens
We zorgen ervoor dat alle studenten examen kunnen doen. Dit betekent dat de examens zo gemaakt zijn dat bijna alle studenten ze kunnen maken, ook studenten die ondersteuning nodig hebben. Voor studenten die niet kunnen horen of zien zijn deze examens niet altijd toegankelijk genoeg. Daarom leveren we aangepaste examens voor deze studenten.
Voorbeeldexamens
Van alle soorten examens zijn voorbeeldexamens beschikbaar om te oefenen. Studenten kunnen testen of zij het standaardexamen met de mogelijke aanpassingen kunnen maken, of een aangepast examen nodig hebben.
De voorbeeldexamens voor de standaardexamens en voor studenten met een auditieve beperking zijn beschikbaar via de online oefenomgeving. Deze voorbeeldexamens hebben de toevoeging 'dos'.
De voorbeeldexamens voor de aangepaste examens voor studenten met een visuele beperking zijn beschikbaar via examenbladmbo.
Examens voor studenten met een visuele beperking
Sinds studiejaar 2024-2025 worden de aangepaste examens in dezelfde periodes afgenomen als alle andere centrale examens (zie de afnameperiodes. Studenten kunnen daardoor het aangepaste examen op hetzelfde moment maken als studenten die het standaardexamen maken.
Let op: In artikel 8 van het Examen- en kwalificatiebesluit staat dat een student per tijdvak maximaal twee kansen heeft om het examen te maken. Het nakijken van de aangepaste examens duurt langer omdat wij de toegestuurde antwoordbladen handmatig nakijken. Daarom adviseren wij de eerste afname aan het begin van het tijdvak te plannen.
Aanvragen aangepaste examens Nederlands en Engels
Het aangepaste examen Nederlands en/of Engels kan door de contactpersoon examencommissie via MijnExamenbladmbo vanaf juli 2025 aangevraagd worden via het daarvoor bestemde formulier. Voor elk examen (en de herkansing binnen eenzelfde periode) moet de contactpersoon examencommissie per student een apart formulier invullen. Geef voor de tweede afname op het formulier aan dat het om een herkansing gaat.
Examens voor studenten met een auditieve beperking
Voor studenten met een auditieve beperking zijn er aangepaste centrale examens Nederlands en Engels. Deze examens heten dos-examens en leveren we standaard aan de mbo-instellingen. Een aanvraag doen is niet nodig. In de activiteitenplanning staat welke examens in welke periode afgenomen kunnen worden.
2. Aanpassingen die niet raken aan de vorm, inhoud of afnamewijze
Veel aanpassingen veranderen de manier van afname, de vorm of de inhoud van het examen niet. Denk aan een pauzemoment tijdens het examen, een extra groot beeldscherm, aangepast meubilair, of een prikkelarme ruimte. Mbo-instellingen kunnen dit soort aanpassingen toestaan voor alle studenten die dat nodig hebben. Voor dit soort aanpassingen is geen deskundigenverklaring nodig. De examencommissie beslist over het toekennen van deze aanpassingen.
3. Aangepaste afnamewijze
Voor alle centrale examens zijn regels vastgesteld voor de afnamewijze . Eén van die regels is hoelang een examen duurt. Soms heeft een student door ondersteuningsbehoeften meer tijd nodig om het examen te maken. De examentijd kan dan met maximaal 30 minuten worden verlengd. Ook kan een student spraaksynthese/verklanking gebruiken. De examencommissie beslist over het toekennen van deze aanpassingen. Het CvTE hoeft hier geen toestemming voor te geven. Soms is wel een deskundigenverklaring nodig om dit soort aanpassingen toe te staan.
Advies van het CvTE over aanpassingen
Wij kunnen de examencommissie adviseren over aanpassingen bij het afnemen van de centrale examens. We adviseren alleen over de mogelijkheden, maar beslissen niet of een aanpassing nodig en/of mogelijk is. De examencommissie beslist binnen de regels zelf welke aanpassingen een student krijgt.
Als de examencommissie denkt dat er binnen de regels geen goede aanpassing mogelijk is, kan zij contact opnemen via het contactformulier op examenbladmbo. Voor aanpassingen die verder gaan dan de regels toestaan, heeft de mbo-instelling toestemming nodig van het CvTE. Na overleg kan kunnne wij besluiten een extra aanpassing toe te staan op basis van artikel 4 van de regeling.
Bekijk ook het webinar passend examineren in het mbo.